19 kwi 2022

Cholina – dla zdrowia ciąży, mózgu i wątroby

Cholina jest bardzo ważnym elementem dla mózgu, pracy układu nerwowego, przebiegu ciąży i zdrowia płodu oraz sprawnej pracy…

Blog dla kobiet - dietetyka hormonalna

CHOLINA – DLA ZDROWIA CIĄŻY, MÓZGU I WĄTROBY

Cholina jest bardzo ważnym elementem dla mózgu, pracy układu nerwowego, przebiegu ciąży i zdrowia płodu oraz sprawnej pracy wątroby. Warto więc zastanowić się, czy w codziennej diecie występują jej źródła.

Cholina uznawana była za jedną z witamin z grupy B (B4), ale dziś już wiemy, że w pewnych ograniczonych ilościach może być syntezowana w organizmie. Potrzebujemy do tego kilku związków: metioniny, seryny, kwasu foliowego, witaminy B12. Są to jednak zbyt małe ilości, aby pokryć zapotrzebowanie, dlatego tak ważne jest dostarczanie jej z dietą.

MÓZG, UKŁAD NERWOWY

Cholina świetnie sprawdza się przy tzw. „mgle mózgowej”, czyli problemach z pamięcią, koncentracją, spadkach funkcji kognitywnych. Jak to się dzieje? Cholina wykazuje zdolność do przechodzenia bariery krew-mózg, gdzie tworzy błony fosfolipidowe komórek nerwowych, a dzięki temu wspiera zdrową komunikację neuronalną. Błony te oddzielają środowisko wewnętrzne od zewnętrznego komórki.

Cholina jest również niezbędna dla syntezy acetylocholiny. Ta ostatnia powstaje na drodze estryfikacji choliny, a za proces ten odpowiedzialny jest enzym acetylotransferaza cholinowa.  Powstała acetylocholina wpływa na procesy pamięciowe, skurcz mięśni gładkich (pobudza perystaltykę jelit i pęcherza moczowego), rozszerza naczynia krwionośne i obniża ciśnienie krwi.

CIĄŻA I ROZWÓJ PŁODU

U kobiet w ciąży zapotrzebowanie na cholinę wzrasta, bo proces mielinizacji u płodu (tworzenia otoczek ochronnych komórek nerwowych) wymaga więcej fosfolipidów, w skład których wchodzi właśnie cholina. Cholina jest również niezbędna dla tworzenia łożyska. W badaniach wykazano, że dzieci kobiet, które podczas ciąży w III trymestrze spożywały 930 mg choliny, radziły sobie lepiej w trudnych zadaniach wymagających uwagi niż dzieci kobiet spożywających 480 mg choliny. 

Cholina jest niezbędna dla:

  • tworzenia błon komórkowych w układzie nerwowym dziecka,
  • bierze udział w tworzeniu łożyska,
  • syntezy acetylocholiny – neuroprzekaźnika „pamięci”.

CHOLINA A WĄTROBA

Niedobór choliny zwiększa odkładanie się tłuszczu w wątrobie, co może przyczyniać się do rozwoju niealkoholowego stłuszczenia wątroby.

Cholina działa ochronnie na komórki wątroby. Wchodzi w skład fosfatydylocholiny, która jest składnikiem lipoprotein osocza. Prawdopodobny mechanizm odpowiedzialny za rozwój niealkoholowego stłuszczenia wątroby przy niedoborze choliny jest związany z syntezą lipoprotein o bardzo małej gęstości (VLDL), będących podstawowym nośnikiem, w którym trójglicerydy są wydzielane z wątroby. Fosfatydylocholina jest wymaganym składnikiem otoczki VLDL, a gdy jest jej zbyt mało, triglicerydy nie mogą być wydzielane z wątroby i dlatego się w niej gromadzą.

ŹRÓDŁA CHOLINY

Najwięcej choliny znajdziesz w produktach odzwierzęcych:

  • jajach,
  • mięsie,
  • podrobach,
  • rybach.

Produkty roślinne zawierają jej mniej, a pewne jej ilości znajdują się w:

  • orzechach,
  • kiełkach pszenicy,
  • strączkach.

Nadmiar choliny może zostać przekształcony w jelitach do TMA (trimetyloaminy), która ma negatywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Dlatego też przejadanie się mięsem, podrobami, jajami i dysbioza jelit mogą negatywnie wpływać na zdrowie serca i naczyń krwionośnych. Jak zawsze zasada złotego środka świetnie się sprawdza, a te produkty niech stanowią część zbilansowanej diety.

BIBLIOGRAFIA:

  • Sherriff JL, O’Sullivan TA, Properzi C, Oddo JL, Adams LA. Choline, Its Potential Role in Nonalcoholic Fatty Liver Disease, and the Case for Human and Bacterial Genes. Adv Nutr. 2016;7(1):5-13. Published 2016 Jan 15. doi:10.3945/an.114.007955.

  • Buang Y, Wang YM, Cha JY, Nagao K, Yanagita T. Dietary phosphatidylcholine alleviates fatty liver induced by orotic acid. Nutrition. 2005 Jul-Aug;21(7-8):867-73. doi: 10.1016/j.nut.2004.11.019. PMID: 15975496.

  • Mehedint MG, Zeisel SH. Choline’s role in maintaining liver function: new evidence for epigenetic mechanisms. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2013;16(3):339-345. doi:10.1097/MCO.0b013e3283600d46.

  • Bahnfleth CL, Strupp BJ, Caudill MA, Canfield RL. Prenatal choline supplementation improves child sustained attention: A 7-year follow-up of a randomized controlled feeding trial. FASEB J. 2022 Jan;36(1):e22054. doi: 10.1096/fj.202101217R. PMID: 34962672.

.