Infekcje miejsc intymnych to bardzo często zgłaszane przez kobiety problemy. W większości mają postać nawrotową, mimo leczenia antybiotykiem dobranym według antybiogramu i mykogramu. Częste antybiotykoterapie, niestety poprzez negatywny wpływ na fizjologiczne środowisko mikrobiologiczne pochwy, mogą przyczyniać się do nawrotów infekcji, dlatego tak ważne, poza klasycznym podejściem podania antybiotyku, jest zadbanie o organizm całościowo. Badania pokazują, że podanie probiotyku dopochwowego u kobiet z nawracającą waginozą bakteryjną (BV) może powodować znaczny spadek ryzyka jej nawrotu. Zastosowanie szczepów probiotyków dopochwowych po kuracji dopochwowej klindamycyną skutkowało opóźnieniem nawrotu BV.

U dojrzałych płciowo kobiet dominującymi w pochwie bakteriami są lactobacillusy, które wytwarzają kwas mlekowy, odpowiedzialny za utrzymanie odpowiednio kwaśnego PH, który to jest linią obrony przed rozrostem różnego rodzaju patogenów. Prawidłowe pH pochwy mieści się między 3,6-4,5 i jest to głównie zasługa lactobacillusów. Takie środowisko jest po prostu niekorzystne dla innych drobnoustrojów mogących powodować infekcje. Ważnym aspektem w kontekście kolonizacji pochwy przez lactobacillusy jest estrogen. Odpowiada on za syntezę kolagenu i elastyny, proliferację, przepuszczalność nabłonka oraz stymulowanie magazynowania glikogenu, z którego później bakterie tworzą kwas mlekowy. Spadek poziomu estrogenów wiąże się z suchością pochwy, spadkiem jej elastyczności oraz oczywiście ze zmniejszeniem ilości bakterii w pochwie odpowiedzialnych za utrzymanie odpowiedniego środowiska. Warto więc przyjrzeć się poziomom hormonów.

Lactobacillusy dodatkowo produkują różne substancje chroniące przed namnożeniem patogenów, a są to między innymi laktocydyna, acidofilina, deaminaza argininowa, nadtlenek wodoru czy bakteriocyny. Zbyt wysokie pH powoduje, że bakterie patogenne mogą przyczepiać się do śluzówki pochwy i kolonizować się.

W pochwie występuje również mała ilość grzybów – może jednak dochodzić do ich przerostów nawet w niskim pH. Takim stanom sprzyja cukrzyca, antybiotyki i mocne osłabienie układu immunologicznego. Infekcje pochwy mogą być wywołane również takimi patogenami jak Mycoplasma, Ureaplasma, Chlamydia (wymagają specjalistycznej diagnostyki), rzęsistek pochwowy (ten pierwotniak daje podobne objawy jak infekcja bakteryjna) czy grzybami Candida albicans.

Poza odpowiednim poziomem hormonów, wzmocnieniem układu odpornościowego, ważne są również kosmetyki, które są używane – źle dobrane mogą podrażniać śluzówkę i nasilać problemy. Warto, aby preparat miał jak najmniej środków drażniących, substancji zapachowych, barwników alkoholu etylowego, a zawierał np. alantoinę, aloes, wyciąg z kory dębu, rumianek, d-panthenol, skrzyp polny, mniszek lekarski, witaminy A i E.

Jakie czynniki wpływają na zwiększenie ryzyka infekcji intymnych?

• Antybiotyki
• Silny stres i osłabienie układu odpornościowego
• Dysbioza jelitowa
• Deregulacja hormonalna
• Korzystanie z basenów publicznych i saun
• Częste zmiany partnerów seksualnych
• Prozapalna dieta
• Cukrzyca
• Używanie nieodpowiednich, drażniących kosmetyków
• Nadmierna higiena!

Objawy, które mogą występować podczas infekcji:

• Upławy o różnym zabarwieniu
• Pieczenie
• Swędzenie
• Nieprzyjemny zapach
• Ból podczas stosunku

Niezaopiekowane problemy z infekcjami pochwy mogą doprowadzić do problemów z zajściem w ciążę, zapaleń śluzówki i narządów miednicy mniejszej oraz powikłań ciążowych.

Warto więc podejść do infekcji intymnych holistycznie– zadbać o odpowiednią, przeciwzapalną dietę, przewód pokarmowy, pracę wątroby, wzmocnić ogólny stan organizmu i układ immunologiczny, przemyśleć zastosowanie kuracji probiotycznej zarówno dopochwowej jak i doustnej, przeanalizować i wyeliminować czynniki ryzyka powstawania BV. Warto również oznaczyć poziom hormonów i sprawdzić działanie układu hormonalnego, przeanalizować składy środków do higieny intymnej i wyeliminować te, które mogą podrażniać śluzówkę.