Witamina D3 to niesamowicie istotny czynnik dla układu hormonalnego oraz pracy jajników. Jej niedobory mogą wpłynąć na stan gospodarki hormonalnej, osłabić naturalną zdolność do walki z wieloma zaburzeniami, między innymi mięśniakami czy endometriozą – tutaj również znajduje swoje zastosowanie.

Witamina ta jest pochodną cholesterolu i występuje w osoczu pod dwiema postaciami – cholekalcyferolu (witamina D3) oraz ergokalcyferolu (witamina D2). To właśnie poprzez wpływ promieni UV w skórze syntezowana jest witamina D3, jest też dostarczana z żywnością głównie w produktach odzwierzęcych. Ergokalcyferol jest prekursorem witaminy D3, a w żywności występuje głównie w grzybach (np. shitake, pieczarki, kurki) i produktach roślinnych.

SKUTKI NIEDOBORU

Najczęściej w kontekście niedoboru witaminy D3 mówi się o problemach z układem kostnym, problemach z gospodarką wapniową czy osłabioną odpornością, ale zdecydowanie jest to za mało. I tutaj dochodzimy do roli witaminy D3 dla pracy jajników oraz gospodarki hormonalnej.

WITAMINA D3 A JAJNIKI

Witamina D3 wpływa na regulację ekspresji receptorów dla FSH, czyli hormonu wytwarzanego przez przysadkę, warunkującego dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych oraz wydzielanie estrogenów. FSH zwiększa również wydzielanie aromatazy, czyli enzymu odpowiedzialnego za przekształcanie androgenów w estrogeny. Witamina D3 wpływa także na różnicowanie komórek ziarnistych oraz stymulację steroidogenezy poprzez wpływ na ekspresję 3B-HSD, czyli dehydrogenazy 3B-hydroksysterodiowej – enzymu odpowiedzialnego za przemiany hormonów steroidowych.

Po prostu – wpływa pozytywnie na dojrzewanie komórki jajowej i owulacje. Może być więc bardzo pomocna przy problemach z płodnością.

WITAMINA D3 A PCOS

Również w zespole policystycznych jajników znajdzie swoje zastosowanie nie tylko dzięki wpływowi na poprawę jakości pęcherzyków, ale również na regulację gospodarki glukozowo-insulinowej. Witamina D3 wpływa na poprawę insulinowrażliwości i wydzielanie insuliny dzięki receptorom VDR w komórkach B trzustki. Szczególnie warto przemyśleć suplementację witaminą D3 u kobiet z PCOS, które borykają się z jej niedoborem i insulinoopornością – może być to bardzo korzystne dla poprawy profilu metabolicznego oraz jakości pęcherzyków jajnikowych. 

Naprawdę warto wykonać badanie i oznaczyć poziom witaminy D3 – bardzo duży procent osób ma jej niedobór. W diecie powinny znaleźć się produkty odzwierzęce – wątróbka, łosoś, makrela, śledź, halibut, dorsz, jaja albo źródła roślinne, np. grzyby shitake, kurki, pieczarki. Pamiętaj również o ekspozycji ciała na promienie słoneczne, a jeśli jest potrzebna – przemyśl indywidualnie dobraną dawkę w suplementacji.

BIBLIOGRAFIA:

• Xu J, Lawson MS, Xu F, Du Y, Tkachenko OY, Bishop CV, Pejovic-Nezhat L, Seifer DB, Hennebold JD. Vitamin D3 Regulates Follicular Development and Intrafollicular Vitamin D Biosynthesis and Signaling in the Primate Ovary. Front Physiol. 2018 Nov 14;9:1600. doi: 10.3389/fphys.2018.01600. PMID: 30487754; PMCID: PMC6246691.

• Irani M, Merhi Z. Role of vitamin D in ovarian physiology and its implication in reproduction: a systematic review. Fertil Steril. 2014 Aug;102(2):460-468.e3. doi: 10.1016/j.fertnstert.2014.04.046. Epub 2014 Jun 3. PMID: 24933120.

• Seyyed Abootorabi M, Ayremlou P, Behroozi-Lak T, Nourisaeidlou S. The effect of vitamin D supplementation on insulin resistance, visceral fat and adiponectin in vitamin D deficient women with polycystic ovary syndrome: a randomized placebo-controlled trial. Gynecol Endocrinol. 2018 Jun;34(6):489-494. doi: 10.1080/09513590.2017.1418311. Epub 2017 Dec 22. Erratum in: Gynecol Endocrinol. 2018 Sep;34(9):740. PMID: 29271278.

• Fang F, Ni K, Cai Y, Shang J, Zhang X, Xiong C. Effect of vitamin D supplementation on polycystic ovary syndrome: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Complement Ther Clin Pract. 2017 Feb;26:53-60. doi: 10.1016/j.ctcp.2016.11.008. Epub 2016 Nov 25. PMID: 28107851.

• Irani M, Seifer DB, Grazi RV, Irani S, Rosenwaks Z, Tal R. Vitamin D Decreases Serum VEGF Correlating with Clinical Improvement in Vitamin D-Deficient Women with PCOS: A Randomized Placebo-Controlled Trial. Nutrients. 2017 Mar 28;9(4):334. doi: 10.3390/nu9040334. PMID: 28350328; PMCID: PMC5409673.

• Jafari-Sfidvajani S, Ahangari R, Hozoori M, Mozaffari-Khosravi H, Fallahzadeh H, Nadjarzadeh A. The effect of vitamin D supplementation in combination with low-calorie diet on anthropometric indices and androgen hormones in women with polycystic ovary syndrome: a double-blind, randomized, placebo-controlled trial. J Endocrinol Invest. 2018 May;41(5):597-607. doi: 10.1007/s40618-017-0785-9. Epub 2017 Nov 6. PMID: 29110281.

• Jukic AM, Steiner AZ, Baird DD. Association between serum 25-hydroxyvitamin D and ovarian reserve in premenopausal women. Menopause. 2015;22(3):312-316. doi:10.1097/GME.0000000000000312.