Zaburzenia owulacji wpływają na wiele aspektów – samopoczucie, płodność, stan skóry. Regularne owulacyjne cykle świadczą o zdrowym układzie hormonalnym na osi podwzgórze – przysadka – jajniki.

OWULACJA

Owulacja jest to element cyklu miesięcznego, w którym dochodzi do pęknięcia pęcherzyka Graffa, z którego uwalniana jest komórka jajowa. Owulacja występuję najczęściej ok. 14 dni przed rozpoczęciem krwawienia, a wywołana jest przedowulacyjnym pikiem estradiolu w mechanizmie dodatniego sprzężenia zwrotnego wpływającego na LH, którego wzrost wywołuje pęknięcie pęcherzyka. Ciekawostką jest, że komórki jajowe tworzą się już ok. 9 tygodnia wieku zarodkowego. W chwili narodzin kobieta ma już ok. 2 milionów komórek jajowych zamkniętych w pęcherzyki, podzielonych na 2 jajniki. Wraz z wystąpieniem pierwszej miesiączki zostają stopniowo uwalniane i z biegiem lat ich ilość ulega zmniejszeniu.

DLACZEGO OWULACJA JEST WAŻNA?

Owulacja pod kątem hormonalnym jest niesamowicie istotna – warunkuje możliwość zajścia w ciążę. Z pękniętego pęcherzyka tworzy się ciałko żółte, które wytwarza progesteron. Jest to hormon bardzo ważny dla zdrowia kobiet. Wpływa on m. in. na rozwój endometrium i zahamowanie jego nadmiernego rozrostu, do którego może dojść pod wpływem estrogenów, wykazuje działanie antyandrogenne poprzez hamowanie 5a-reduktazy, czyli enzymu katalizującego reakcje powstawania DHT z testosteronu (ważne np. w PCOS), wpływa również na samopoczucie.

JAKIE MOGĄ BYĆ PRZYCZYNY BRAKU OWULACJI?

HIPOGONADYZM HIPOGONADOTROPOWY

Zaburzona jest w nim czynność układu podwzgórze-przysadka. Powoduje go najczęściej podwzgórzowy czynnościowy brak miesiączki wywołany restrykcyjnymi dietami, głodówkami, ciężkim treningiem i silnym stresem.

NADWAGA I OTYŁOŚĆ

Tkanka tłuszczowa jest organem endokrynnie czynnym – może zaburzać odpowiednie działanie hormonów i prowadzić do zaburzeń owulacji.

PCOS

Zespół policystycznych jajników w wyniku którego może dochodzić do zaburzeń rozwoju pęcherzyka.

WYSOKA PROLAKTYNA

Wysoki poziom tego hormonu może zaburzać owulacje. Może być on wynikiem stresu, słabej pracy tarczycy, guzów przysadki, leków – szczególnie antydepresantów (SSRI), leków antypsychotycznych lub stosowanych w chorobie wrzodowej żołądka (cymetydyna, ranitydyna).

HIPOGONADYZM HIPERGONADOTROPOWY

Inaczej niedoczynność jajnika – przysadka wydziela gonadotropiny, które dają sygnał jajnikowi do syntezy hormonów, ale jajnik nie reaguje na te sygnały. Przyczyną tego stanu jest POI, czyli przedwczesna niewydolność jajników. W wynikach widać bardzo wysokie FSH i niski poziom estradiolu.

Najczęstszymi przyczynami są te związane ze stylem życia i dietą – niska podaż kalorii, niedobory pokarmowe, unikanie tłuszczu w diecie, chroniczny stres, brak snu, obciążenia wysiłkiem fizycznym, otyłość, nadwaga, stany zapalne. Warto na początku dać organizmowi odpocząć – dożywić go w przypadku kiedy dochodziło do chronicznych głodówek czy drakońskich diet, uregulować poziom tkanki tłuszczowej (nie może być za niski ani za wysoki), zadbać o regenerujący sen, zdrowe tłuszcze w diecie (oliwa z oliwek, siemię lniane, tłuste ryby, orzechy, suplementacja Omega 3 EPA/DHA), witaminy z grupy B i spokój głowy – ćwiczenia oddechowe, joga, pilates, spacery. To naprawdę świetnie wpływa na hormony. W przypadku kiedy problem dalej występuje, potrzebny jest kontakt ze specjalistą.